علم میکروبیولوژی گرایشی از علم زیست شناسی است که وظیفه بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها را بر عهده دارد و در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد. گرایش های مختلف این علم شامل مواردی است که در ادامه به شما خواهیم گفت.

 گرایش میکروبیولوژی پزشکی

در این گرایش میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فغالیت آنها بررسی می شود. البته این گرایش قسمت کوجکی از علم میکروبیولوژی را برای خود اختصاص می دهد چرا که از میان میکروبهای شناخته شده فقط حدود 170 نوع میکروب، بیماری زا هستند و بقیه میکروبها تا کنون شناخته شده اند، میکروبهای مفید می باشند. 

گرایش میکروبیولوژی غذایی

 بسیاری از مواد غذایی مثل ماست یا پنیر به یاری میکروبها تولید می شوند.

گرایش میکروبیولوژی صنعتی

از میکروبهای مفید برای تولید مواد صنعتی مانند اسیدها و کمپوست میکروبی ( تهیه کود به یاری مواد زاید و زباله ها) استفاده می شود و از میکروبها در رفع آلودگی های محیط زیست استفاده میشود. دسته میکروبیولوژی که با میکروارگانیسم ها (موجودات ریز ذره بینی) سر و کار دارد، دو جنبه مهم دارد، یکی مبارزه با میکروارگانیسم های خطرناک و بیماری زا که حیاط انسانها، حیوانات و گیاهان را به خطر می اندازند و میکروبیولوژیست با شناسایی روش و مسیر ایجاد بیماریها می تواند این مسیر را متوقف کرده و از چرخه و سیر بیماری جلوگیری کند و جنبه دیگر استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها برای تولید مواد غذایی و تبدیل بهینه صنایع غذایی مثل تهیه پنیر، ماست و یا حتی نان و همچنین تولید داروهای پزشکی و دامپزشکی می باشد. علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضرر و زیان هایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسان ها، دام ها و نباتات وارد کنند، بحث می کند.

میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی  مولکولی

بعضا رشته میکروبیولوژی را با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی نام میبرند و حتی در بعضی از قسمت های دفترچه های آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین خاطر تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری فکر می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و موقع انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند.

علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است زیرا وقتی در مورد فیزیولوژی سلول ( به اصطلاح چگونگی کار کردن و سوخت و ساز بدن سلول) صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود. مثلا در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید چه نوع میکروبی است .

وظایف میکروبیولوژیست

انجام آزمایشات مختلف برای شناسایی انواع میکروب ها

بررسی و شناسایی میکروب ها جهت کنترل بیماری های عفونی

استفاده از روش های مختلف برای تهیه و آزمایش داروهای جدید

انجام آزمایش ها و پژوهش های مختلف برای کنترل کیفیت مواد غذایی و استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم‌ها در تولید مواد غذایی جدید و بهینه کردن مواد غذایی موجود

انجام آزمایشات مختلف در جهت استفاده از میکروارگانیسم ها برای کنترل آلودگی های محیط زیست و شیوع مواد سمی

ارائه نتایج پژوهش ها به افراد و منابع معتبر

مهارت ها و دانش مورد نیاز

به روز بودن و آگاهی از آخرین پیشرفت های علمی

ذهن جستجوگر و خلاق

حافظه خوب

قدرت تجزیه و تحلیل مناسب

تفکر پویا و منطقی

داشتن صبر و حوصله زیاد

مهارت خوب در حل مساله

دقت بالا و توجه به جزئیات

توانایی کار با نرم افزارها

توانایی رهبری تیم 

بازار کار

میکروبیولوژیست می تواند در سازمان ها و مراکزی مانند سازمان های حوزه بهداشت و درمان، آزمایشگاه های پاتولوژی و میکروب شناسی بیمارستان ها، پژوهشگاه های نفت و در بخش های تحقیقاتی صنایع غذایی و دارویی، کشاورزی، محیط زیست و ... استخدام شود.بخاطر ارتباط زیاد میکروبیولوژی با صنایع مختلف و کاربردش، موقعیت های شغلی متنوع و زیادی برای میکروبیولوژیست ها وجود دارد. البته آنهایی که تحصیلات عالی داشته باشند، از وضعیت بهتری در این بازار کار برخوردار خواهند بود.

درآمد و حقوق

حقوق این افراد در شرکت های کوچک به طور متوسط بین 1000000 تومان تا 5000000 تومان است و در شرکت های بزرگ بین 1200000 تومان تا 5900000 تومان می باشد.